Depozito Nedir, Nasıl Belirlenir?

Bugün yazımızda, depozito nedir sorusunun yanıtını arayacağız. Çoğumuzun aşina olduğu bu konu, doğru anlaşılmadığı zaman baş ağrıtabiliyor. İster ev sahibi olsun ister kiracı, kiralık ev konularının en çok kafa karıştıran ve soru işaretine sebep olan konularından biri, kuşkusuz ki depozito konusudur. Bu yazımızda sizlere, konunun hukuki olarak destek aldığımız avukatımızdan aldığımız onayla, doğru bilgiler aktararak yardımcı olmaya çalışacağız.

Baştan belirtmekte yarar görüyoruz, kiralık ev konusunda endişe etmenize sebep olacak herhangi bir durum yok…İster kiracı olun ister ev sahibi, haklarınızı bildiğiniz sürece, hukuki olarak bir problem yaşamayacaksınız.

Yasal bir tanımla, depozito bedeli, taşınmaz mülk sahibinin kiracısından talep edebileceği ödemedir. Çoğu yerde güvence bedeli diye de geçer… Bu bedelin talep edilmesinin birkaç nedeni vardır;

• Ev sahibi, kiracı evinde oturduğu süre boyunca, eve herhangi bir zarar verirse, zarar bu ücretten karşılanır.
• Kiracı, ev sahibini herhangi bir borcu ödemek zorunda bırakırsa, bu ücretten karşılanır.
• Kiracı, kiralık evden çıkarken herhangi bir borç bırakmamış ve evin sözleşmede belirtilen demirbaşlarına zarar vermemiş, evi sözleşmenin başında aldığı şekilde bırakmışsa; ev sahibi depozitoyu iade etmekle yükümlüdür.

Kira bedeline göre saptanan depozito miktarı, yasal olarak, belirli bir miktarın üstünde olamamaktadır.  Fakat depozito hesabına geçmeden önce, depozito bedelini geri alabilmeniz için kiralık ev işlemlerinizin akabinde almanız gereken bazı önlemleri sunacağız. Kira veren ile ev sahibi arasında adil bir ilişki olması açısından, her zaman, şu adımları izlemenizde yarar var:

1. Kiracı, oturduğu evin demirbaşlarını (duşa kabin, küvet, mutfak dolapları vb.) sağlamlık açısından kontrol etmelidir. Bunu bir bilen (usta gibi) ile yaparsa daha sağlıklı olur.
2. Kiracı ve ev sahibi, kiralık ev içerisinde bulunan demirbaşların, duvarların, pencerelerin ve uzun vadede masraf çıkartabilecek her şeyin, kira sözleşmesi başındaki hallerinin fotoğrafını ve videosunu çekin. Daha sonra bu fotoğraf ve videoları, kendi kendinize mail atın. Böylece uzun vadede, “Önce hasar verilmiş sonra videoya alınmış” gibi durumlarla karşılaşılmaz.
3. Kullanıcı hatası içermeyen ancak yıpranmaktan dolayı bozulan demirbaşları ev sahibine bildirin ve bildirdiğinizi kanıtlayacak yazılı belge olmasına dikkat edin (mail atabilirsiniz). Zaten sözleşme gereğince ev sahibi, bu tarz onarımları yapmak zorundadır. Ancak karşılıklı anlaşarak yahut ufak masraflarda -yine fotoğraf ile belgelemek ve ev sahibini bilgilendirmek suretiyle – tamiri kendiniz gerçekleştirebilirsiniz.

Lütfen özellikle ilk iki maddeyi, ev sahibi yahut kiracı olarak, ihmal etmeyiniz. Gelelim, depozito bedelinin kiralık ev için nasıl belirlendiğine…

Bu meblağ, yani depozito bedelinin üst limiti, yasalar tarafından belirlenmiştir. Yasal olarak, herhangi bir konut yahut işyerinin depozito bedeli, kira bedelinin üç katından daha fazla olamaz.

Yasal olarak, depozito olarak para yahut kıymet taşıyan evrak verilirse, kiracı bu parayı yahut değerli evrakı,  ev sahibinin onayı olmadan çekmemek üzere vadeli tasarruf hesabına yatırmalıdır/depo etmelidir. Ancak ve ancak iki tarafın da rızasıyla yahut kesinleşmiş mahkeme kararıyla, banka, depozito güvencesini geri verebilir.

Ev sahibi, kira sözleşmesinin sonlanmasından sonraki üç ayda,  kiracıya yönelik dava açtığını veya iflas/ icra yoluyla takibe girdiğini, bankaya bildirmelidir. Aksi takdirde banka, kiracının talebi halinde, depozito bedelini iade edecektir.

Bu minvalde baktığımızda, depozitoların çok yanlış kullanıldığı ve suistimale açık olduğu görünmektedir. Eğer siz de yasada belirtilen çerçeveler içerisinde hareket ederseniz, mağdur olmamış olursunuz.

Ev sahibi ve kiracılar için bilgilendirme sağlayan makalelerimiz devam edecektir.